3 Şubat 2025 Pazartesi

3 Şubat – week5 [27 Ocak – 2 Şubat 2025]

 

Trump – ilk vergiler!!!

 

ABD Başkanı Donald Trump, bu hafta sonu, bir süredir yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığıyla ilgili uyarılarda bulunduğu üç ülkeye yeni gümrük vergileri getirerek bir ticaret savaşının fitilini ateşledi. Trump yönetiminin, Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin'den ithal edilen mallara ise yüzde 10 gümrük vergisi getirmesine üç ülkeden tepkiler de gecikmedi.

 

Kanada, Trump'ın tarifelerine misilleme olarak ABD'den yaklaşık 107 milyar dolarlık ithalata yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. Meksika Başbakanı Claudia Sheinbaum "B planının uygulanması için talimat veriyorum" derken Çin Ticaret Bakanlığı ise ABD'nin tarifelerini Dünya Ticaret Örgütü'ne taşıyacaklarını söyledi.

 

Trump ayrıca AB’ye de gümrük vergisi getireceğini söyled. Bunun dışında, çip, petrol, doğalgaz, çelik, alüminyum ve nihayetinde bakıra da gümrük vergisi koyabileceğini dile getirdi.

 

Alüminyum Sektörü

 

ABD alüminyum (ihtiyacının üçte ikisi) ve hurda ithalatı (%90'ı Kanada ve Meksika'dan) için büyük ölçüde Kanada'ya bağımlıdır.

 

Tarifeler entegre tedarik zincirlerini bozarak otomotiv, havacılık ve savunma gibi sektörleri etkileyebilir.

 

Yüksek enerji maliyetleri ABD'nin eritme kapasitesini zayıflatmıştır ve son yeni ergitme tesisi 1980 yılında inşa edilmiştir.

 

Çelik Sektörü

 

ABD dünyanın en büyük çelik ithalatçısı olup, Kanada (%23) ve Meksika (%12) başlıca tedarikçilerdir.

 

Trump'ın ilk döneminde korumacı önlemlerden yararlanan ABD çelik endüstrisi gümrük vergilerini destekliyor.

 

Kanada ayrıca ABD'nin otomotiv ve savunma sektörleri için kritik olan nikel alaşımlarının yarısını tedarik etmektedir.

 

Çin

 

Çin, ABD'nin çelik ithalatının sadece %1.7'sini gerçekleştiriyor ancak levha ve sac gibi alüminyum ürünlerinde önemli bir tedarikçi konumunda.

 

Çin, savunma ve yarı iletken endüstrilerini etkileyecek şekilde ABD'ye kritik minerallerin (örneğin galyum, germanyum) ihracatını kısıtlamıştır.

 

Çin'in hakimiyetindeki nadir toprak elementleri ticaret savaşının odak noktası haline gelebilir.

 

Olası önemli etkileri

 

Tarifeler, özellikle otomotiv ve enerji gibi son derece entegre sektörlerde küresel ticaret akışını sekteye uğratabilir.

 

Trump gümrük vergilerini Avrupa'ya da genişletmeyi düşündüğü için Avrupa da dahil olmak üzere diğer ülkeler durumu yakından takip ediyor.

 

Ocak ayında Kolombiya'ya karşı gümrük tarifelerinin karara bağlanmasına benzer şekilde son dakika müzakereleri olasılığı var.

 

Sonuç

 

Yeni gümrük vergileri, küresel ticaret geriliminde önemli bir tırmanışa işaret etmekte olup, sektörler ve ekonomiler arasında potansiyel dalgalanma etkileri yaratacaktır. Özellikle alüminyum ve çelik sektörleri, ABD'nin Kanada ve Meksika'dan yaptığı ithalata bağımlı olması nedeniyle kesintilerle karşı karşıya.


Çin-ABD Yapay Zeka Savaşı

 

Çin merkezli yapay zeka uygulaması DeepSeek-V3, Ocak ayında piyasaya sürülmesinin ardından kısa sürede büyük bir başarı elde ederek ABD, İngiltere ve Çin'in App Store'larında en çok beğenilen ücretsiz uygulama oldu. Bu gelişme, ABD'nin yapay zeka endüstrisindeki liderliğini sorgulatırken, Silikon Vadisi'nde de şaşkınlık yarattı. DeepSeek, rakiplerine kıyasla çok daha düşük bir maliyetle (6 milyon doların altında) geliştirildi ve bu durum, yapay zeka endüstrisinde önemli bir değişim potansiyeli yarattı.

 

DeepSeek'in başarısı, yapay zeka çipi üreticisi Nvidia ve Microsoft, Meta gibi şirketlerin hisselerinde düşüşe neden oldu. Ayrıca, Avrupa'daki yapay zeka ile ilgili şirketlerin hisseleri de olumsuz etkilendi. Uzmanlar, Çin'in düşük maliyetli yapay zeka çözümlerinin piyasayı şaşırttığını ve yapay zeka tedarik zincirini etkileyebileceğini belirtiyor.

 

Çin, ABD'nin yapay zeka çipleri üzerindeki kısıtlamalarına rağmen, yerli üretim ve bulut bilişim platformlarıyla bu engelleri aşmayı başardı. DeepSeek, 2048 adet Nvidia H800 çipi ve 5,6 milyon dolarlık bir bütçeyle 671 milyar parametreli bir model geliştirdi.

 

ABD ve İngiltere gibi ülkeler, yapay zeka altyapısını geliştirmek ve küresel rekabette öne çıkmak için yatırımlarını artırırken, Çin'in bu alandaki hızlı ilerleyişi dikkat çekiyor. DeepSeek'in kurucusu Liang Wenfeng, Nvidia A100 çiplerini stoklayarak bu başarıyı mümkün kıldı.

 

Trump, 22 Ocak'ta ise, OpenAI, teknoloji şirketi Oracle ve SoftBank'ın yatırımlarını içeren 500 milyar dolarlık “Stargate” girişimini duyurdu. Trump, projenin amacının ABD'de yapay zeka ile yüksek performanslı bilgi işlem veri merkezleri inşa etmek ve 100 bin kişiye istihdam yaratmak olduğunu iddia etti.

 

Sonuç olarak, DeepSeek'in başarısı, yapay zeka endüstrisinde Çin'in artan etkisini ve ABD'nin liderliğinin sorgulanmasını gündeme getirdi. Bu gelişme, küresel yapay zeka rekabetini hızlandırabilir.

 

Piyasaları altüst eden yapay zeka girişimi DeepSeek’in ardından Çin’den ikinci bir atak daha geldi. Çinli teknoloji şirketi Alibaba, yapay zeka uygulaması Qwen 2.5’i duyurdu.

 

Haftalık fiyat değişimi

 

 

USD/ton

Haftalık Değişim

 

Ortalama Kur

Scrap

342,19

7,61

2,27%

Iron Ore

105,58

0,46

0,44%

Coaking Coal

188,83

0,66

0,35%

China HRC Export

472

0

0,00%

N. Europe HRC (€)

589,17

2,92

0,50%

1,043225

0,15%

Italy exw. (€)

587,5

7,5

1,29%

USA HRC

780

14

1,83%

Turkey HRC

560

0

0,00%

import

N. Europe

550

-2,5

-0,45%

S. Europe

550

-2,5

-0,45%

 

Amerika

 

ABD Merkez Bankası (Fed), Ocak ayı FOMC toplantısında fonlama faizini piyasa beklentilerine paralel bir şekilde %4,25-4,50 aralığında sabit bırakma kararı aldığını açıkladı.

 

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi ve yaptırım uygulamak için harekete geçmesinin ardından Kolombiya, ülkesine gönderilen göçmen uçaklarını kabul edeceğini söyledi; Washington da yaptırımlardan vazgeçtiğini açıkladı.

 

ABD, Lübnan ile İsrail arasındaki ateşkesin 18 Şubat'a kadar uzatıldığını bildirdi.

 

ABD'de S&P CoreLogic Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, geçen yıl Kasım'da yıllık bazda yüzde 3,8 artarak konut fiyatlarının artışta hızlanmaya işaret etti.

 

ABD'de mal ticareti açığı, geçen yıl aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 18 arttı ve 122,1 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı.

 

ABD'de 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı, geçen hafta yüzde 7,02 seviyesindeki seyrini korurken, mortgage başvuruları yüzde 2 azaldı.

 

ABD'de eski Senatör Bob Menendez, altın külçe ve nakit para olarak rüşvet kabul etmek ile Mısır adına çalışmak suçlarından 11 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

 

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) eski kıdemli danışmanı John Harold Rogers, Çin yararına ticari sırları çalmak için komplo kurduğu gerekçesiyle tutuklandı.

 

Trump yönetimi, federal işgücünü küçültme çabalarının bir parçası olarak federal hükümet çalışanlarına Eylül ayı sonuna kadar görevlerinden ayrılmaları için mali teşvikler sunan bir bildiri yayımladı.

 

ABD Başkanı Donald Trump, ABD’de yasadışı şekilde yaşayan ve ülkelerine sınırdışı edilemeyen 30 bin göçmenin, Guantanamo'da açılacak gözaltı merkezinde tutulacağını açıkladı.

 

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 23 Ocak ile biten haftada 2207 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

 

Kapasite kullanım 25 Ocak

 

Haftalık           1,488 mil-ton   73,7% haftalık -0,2 yıllık +0,7%

Yılbaşından     5,331 mil-ton   73,9%  yıllık +1%

 

Türkiye

 

Kapsam alanı genişleyen İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi, Ocak ayında %5,16 artış gösterdi; endeksteki yıllık artış ise %48,40 oldu.

 

Ticaret Bakanı Ömer Bolat Suriye'nin un, yumurta, mısır gibi ürünlerin de olduğu 269 üründe gümrük vergisi indirimi yaptığını söyledi.

 

Hepsiburada, şirketin yüzde 65,4'ünü temsil eden A ve B grubu hisselerinin Kazakistan merkezli Kaspi.kz'ye devir işleminin tamamlandığını Nasdaq Borsası'na açıkladı.

 

TÜİK verilerine göre Ocak ayında 99,7 seviyesine ulaşan ekonomik güven endeksi, 10 ayın zirvesine çıksa da 100 eşik değerin altında kalarak genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliğe işaret etti.

 

Aralık ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 43,9 artarak 8 milyar 778 milyon dolara yükseldi. Ocak-Aralık döneminde dış ticaret açığı yüzde 22,7 azalarak 106 milyar 339 milyon dolardan, 82 milyar 165 milyon dolara geriledi.

 

Türkiye, ilk kez olmak üzere 2024 yılında e-dış ticarette açık verirken, açığın tutarı 1,8 milyar dolar oldu. Yerli kartlarla yurtdışından yapılan alışveriş tutarı 218 milyar liraya ulaşırken, yabancıların Türkiye’den yaptığı kartlı alışverişin tutarı 159 milyar liraya yaklaştı.

 

Türkiye'nin ham çelik üretimi, 2024 yılında bir önceki yıla göre %9,4 artarak 36,9 milyon ton seviyesine ulaştı. Ancak, Aralık 2024'te üretim, Aralık 2023'e göre %7,6 düşüşle 2,9 milyon tona geriledi. Nihai mamul tüketimi ise Aralık 2024'te %11,4 artışla 3,3 milyon ton oldu ve yıl genelinde %0,6 artışla 38,3 milyon tona çıktı.

 

Kapasite kullanım oranı 2023'te %56,8 iken, 2024'te %62,2'ye yükseldi. Dış ticaret verilerine göre, çelik ürünleri ihracatı Aralık 2024'te miktar olarak %16 artarak 1,3 milyon ton, değer olarak ise %11,9 artışla 888 milyon dolara çıktı. Yıl boyunca toplam ihracat miktarı %27,6 artışla 13,4 milyon ton ve değer itibarıyla %17,7 artışla 9,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.

 

İthalat ise Aralık ayında miktar bakımından %73,8 artarak 1,8 milyon ton ve değer yönünden %37,8 artışla 1,2 milyar dolara yükseldi. Yıl genelinde ithalat miktarı %1,7 artışla 17,4 milyon ton olurken değer itibarıyla %9,9 azalarak 13,2 milyar dolara düştü.

 

İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2023'te %56,6'dan 2024'te %74'e yükseldi.

 

ABD menşeli KFC ve Pizza Hut'ın Türkiye temsilcisi İş Gıda AŞ, konkordato talebinde bulundu; mahkeme, grup şirketleri ve sahibi İlkem Şahin için 3 aylık geçici mühlet kararı verdi.

 

Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre 30 Nisan’a kadar geçerli olmak üzere TL mevduatta 6 aya kadar vadeli mevduat hesaplarında stopaj oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e, 1 yıla kadar vadeli hesaplarda yüzde 7,5’ten yüzde 12’ye, 1 yıldan uzun vadeli mevduatlarda ise yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseldi.  Yatırım fonları için yüzde 10 olarak uygulanan stopaj oranı yüzde 15’e çıkarıldı.

 

Son 8 yılda yabancı yatırımcının borsadaki payı yaklaşık 29 puan düşüşle yüzde 37’ye gerilerken, Ağustos 2023’te 8,5 milyona kadar çıkan yerli yatırımcı sayısı ise 6,78 milyona geriledi. Uzmanlara göre, likidite ve derinlik sorunları aşılmadan yabancı yatırımcının dönüşünü beklemek gerçekçi değil.

 

Uzun sektörü

 

Billet

 

Import  440-475 (405-470)

Export 490-505 (495-505)

Exw.    480-510 (490-510)

 

Rebar

 

Export 550-555 (555-560)

Exw.    23500-24500 TL (23100-24000)

            550-570 usd exw. VAT (545-565)

 

Yassı sektörü

 

Domestic

 

HRC    640-560 (550-560)

CRC    650-680 (-)

HDG    750-780 (-)

PPGI   850-880 (860-880)

 

Export

 

HRC    520-530 (-)

HDG    750-770 (750-780)

 

Import

 

HRC    495-510 (-)

HDG    595-610 (-)

 

CIS

 

Slab Rusya ihracat FOB 410-448 (410-440)

 

Çin

 

Lunar tatili (Yeni Yıl) nedeniyle 7 Şubat’a kadar kapalı…

 

Europe

 

Almanya'da üst üste ikinci yıl azalan üretimin etkisiyle 2024 yılının son çeyreğinde baskı altına giren Avro Bölgesi ekonomisi, yılı sıfır büyüme ile tamamladı.

 

Euro Bölgesi'nde Ocak ayında Ekonomi Güven Endeksi 1,5 puan artışla 95,2'ye yükseldi.

 

Mevduat faiz oranında 25 baz puan indirim açıklayan Avrupa Merkez Bankası (ECB) faizleri %2,75 ile 2023 yılı başından bu yana en düşük seviyeye çekti. Gösterge faiz oranı da 25 baz puan indirimle %3,15'ten %2,90'a çekildi.

 

Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay’ın oluşturduğu MERCOSUR ile AB arasında STA imzalandı. Yürürlüğü parlamento onaylarına bağlı olsa da sürecin tamamlanmasıyla Türkiye AB pazarında önemli bir rakiple karşı karşıya kalacak.

 

Avrupa Merkez Bankasının (AMB) "Banka Kredi Anketi" raporunda, Euro Bölgesi'nde bankaların, 2024’ün son çeyreğinde devam eden ekonomik zayıflığın ardından şirketlere yönelik kredi şartlarını sıkılaştırdığı ve yılın ilk çeyreğinde daha da sıkılaştıracağı belirtildi.

 

Brüksel'de bir araya gelen Avrupa Birliği dışişleri bakanları, Suriye'ye karşı 14 yıldır uygulanan yaptırımları gevşetme kararı aldı.

 

Almanya'da bu ay için eksi 21,4 olarak ölçülen Tüketici Güven Endeksi, gelir beklentilerinin azalmasının ardından Şubat ayı için 1 puan azalışla eksi 22,4'e geriledi.

 

İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, ülke ekonomisine 78 milyar sterlin katkı sağlaması beklenen ve Avrupa'nın Silikon Vadisi olması öngörülen "Oxford-Cambridge Büyüme Koridoru" planını duyurdu.

 

HRC;

 

N. Europe       589,17 eur / 613,59 usd         w.+2,92 m.+24,17

Italy exw.        587,5 eur                                w.+7,5 m.+25

 

Import

 

N. Europe       540-560 eur (540-565)

S. Europe        540-560 eur (540-565)

 

EU Safeguard

 

31 Ocak itibari ile bir önceki dönemden kalan kotalar yeni döneme aktarıldı;

 

Product

Country

Amount

Balance

Allocation

Balance AA

Remaining %

Note

HRC

Turkey

591.410.057,35

461.684.651,35

6.971.045,00

454.713.606,35

77%

Transfer 126.566.397,35 kg

Rebar

Turkey

120.024.771,40

68.271.522,40

2.021.300,00

66.250.222,40

55%

Transfer 26.663.351,4 kg

Gas Pipes

Turkey

48.892.393,00

6.812.435,77

412.645,00

6.399.790,77

13%

Transfer 2753 kg

Hollow Sections

Turkey

97.299.450,00

0,00

0,00

0,00

0%

LD LSAW/ERW O&G

Global

350.654.981,63

349.757.177,25

12.628,00

349.744.549,25

100%

Transfer 231.716.781,63  kg

LD HSAW+LSAW exc.O+G

Turkey

14.767.620,00

0,00

0,00

0,00

0%

LD HSAW+LSAW exc.O+G

Others

8.717.973,80

4.243.653,61

0,00

4.243.653,61

49%

Transfer 2.294.613,8 kg

Other Welded Pipes

Turkey

44.895.665,47

29.939.023,17

386.297,00

29.552.726,17

66%

Transfer 7.235.315,469 kg

 

Baltic Dry Index

 

Endeks, Cuma günü 13 günlük uzun kayıp serisini sonlandırarak büyük gemilerin desteğiyle 20 puan artışla 735 puana yükseldi.

 

Demir cevheri ve kömür gibi yükleri taşıyan büyük gemilerin fiyatlarını yansıtan capesize endeksi 33 puan artışla 874 puana yükselirken, genellikle 60.000-70.000 ton kömür veya tahıl taşıyan gemilerle ilişkilendirilen panamax endeksi 33 puan artışla 800 puana yükselerek üçüncü seansta da artış gösterdi.

 

Daha küçük gemiler arasında supramax endeksi 2 puan gerileyerek 603 puanla Haziran 2020'den bu yana en düşük seviyeye indi. Yine de, gösterge endeks bu hafta %8,1 düşüş kaydetti.

 



https://tradingeconomics.com/commodity/baltic

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.