13 Şubat – week6 [6 – 12 Şubat 2023]

 Deprem

 

Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ile 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından AFAD tarafından yapılan son açıklamaya göre 29 bin 605 kişi hayatını kaybetti.

 

 

Irmak Leyla Hançer 15 yaşındaydı. Ziyaretine gittiği babaannesinin evinde depreme yakalandı. Geride tarif edilemez bu acı kaldı. Diğer tarafta, Maraş'ta ailesi ile birlikte depremden kurtulan küçük bebek, soğukta kendilerine yardıma giden gönüllülerin yüreklerini ısıttı.

 

Bugünleri bu büyük ülke atlatacak, yaralarını saracak, ama depreme hiç hazır olmadığımızın farkına varmalıyız. Bilimden uzak şehirleşme, imar affı, uygulanmayan kanunlar-yönetmelikler, liyakatsizlik… Türkiye, deprem ülkesi ve olası Marmara Depremini şimdiden düşünmek ve hasarı düşürmek için elinden geleni yapmak zorunda. Ama, hala daracık alana dikilen gökdelenler ile insanları Ankara’dan İstanbul’a taşıyarak günlük 75 bin insan yoğunluğu yaratması beklenen Finans Merkezi’ni hayata geçirecekler.

 

Kahramanmaraş'ta 6 Şubat'ta saat 04:17'de merkez üssü Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremden Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay illeri etkilendi. Artçıların devam ettiği bölgede saat 13:24'te merkez üssü Elbistan olan yeni bir deprem daha meydana geldi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) depremin büyüklüğünü 7,6 olarak bildirdi.

 

Türkiye Deprem Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Erdik Bloomberg HT'ye depremde ortaya çıkan enerjini 1999 depremine kıyasla 4-5 kat fazla olduğunu söyledi.

 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan ve 10 ili etkileyen 7,4 büyüklüğündeki depreme ilişkin "Gerek elektrik iletim hatlarında ve nakil hatlarında gerekse doğalgaz iletim ve dağıtım hatlarında hasarlar var." dedi.

 

Türkiye Bankalar Birliği’nden yapılan açıklamaya göre depremden etkilenen müşterilerin talepleri halinde banka borçlarının 6 ay sonraya kadar ötelenmesine karar verildi.

 

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, depremden etkilenen bölgelerde eğitime ara verildiğini açıkladı.

 

Adana Havalimanı, Kahramanmaraş'ta meydana gelen ikinci depremin ardından uçuşlara kapatıldı.

 

Türkiye'de inşası süren Akkuyu nükleer santralinde hasar olmadığını açıklandı.

 

Ulaştırma Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü, deprem sonrası İskenderun Limanı’nda yer yer çökmeler olduğunu belirtirken diğer limanlarda olumsuz durumun yaşanmadığını açıkladı.

 

Kahramanmaraş depremleri nedeniyle Türkiye'de 7 gün süreyle millî yas ilan edildiğini açıklandı.

 

Kahramanmaraş’ta meydana gelen deprem, çevredeki 10 ilde hissedilmesinin yanı sıra Suriye'nin İdlib, Halep, Hama, Lazkiye, Tarsus ve Rakka illerinde de hissedildi. Hem ilçelerde hem de Suriye'deki bazı bölgelerde büyük yıkımlar meydana geldi. TRT Haber'e göre Suriye'nin çeşitli bölgelerinde de en az 1356 kişi yaşamını yitirdi, binlerce kişi yaralandı.

 

Denizcilik Genel Müdürlüğü Ulusoy 5 Ro-Ro gemisinin Çeşme Limanı'na yanaştığını, 7-2 İskenderun Limanı'na yola çıktı.

 

İskenderun’da devrilen konteynerlerde yangın çıktı. Limanda hasar var.

 

Türk Hava Yolları deprem bölgesinde bulunan Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Elazığ'dan İstanbul'a yapılacak tüm uçuşlarda bilet fiyatlarını 13 Şubat'a dek vergiler dahil 100 TL olarak sabitlediğini duyurdu. Pegasus, deprem bölgesinden çıkış uçuşlarının tamamını ücretsiz olarak gerçekleştireceğini belirtti. SunExpress ise deprem bölgesindeki illere yaptığı uçuşlarda bilet fiyatlarını da sabitledi.

 

Maersk, Kahramanmaraş depremlerinin İskenderun Limanı'nda operasyonel etki yarattığını belirtti.

 

Depremden etkilenen 10 ilde 3 aylığına olağanüstü hal ilan etme kararı alındı.

 

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada deprem bölgesinde mükellefler için 31 Temmuz 2023 tarihine kadar mücbir sebep ilan edildiğini ve 6 Şubat-31 Temmuz 2023 tarihleri arasında yerine getirmeleri vergisel yükümlülüklerin ertelendiği duyuruldu.

 

BP Plc Sözcüsü Tamam Bayatlı, Azerbaycan’dan gelen ham petrolün Ceyhan’ın Akdeniz terminalinde tankerlere yüklenmesine yeniden başlandığını bildirdi. Bu terminalde petrol yüklenmesine 10 ili vuran depremlerin ardından ara verilmişti.

 

Borsa İstanbul'dan yapılan açıklamaya göre, pay piyasası ile vadeli işlem ve opsiyon piyasası pay ve pay endeksi türev pazarlarında işlemlerin durdurulmasına karar verildi. Akşam saatlerinde yapılan açıklamada 8 Şubat'taki tüm işlemlerin iptal edildiği, hisse ve VİOP piyasalarının 14 Şubat akşamına kadar kapalı olacağı duyuruldu.

 

Bölgedeki haberleşmede çok yaygın kullanılan Twitter’a kısıtlama geldi. Bunun üzerinde, VPN hizmeti veren firmalar Türkiye’de hizmetlerini ücretsiz hale getirdi, Ör. Proton

 

Şanlıurfa ve Kilis'te arama çalışmalarının sonlandırıldığı bildirildi.

 

Üniversitelerin açılışı süresiz olarak ertelendi, yurt genelinde eğitim-öğretime 20 Şubat’a kadar ara verildi.

 

Meksika'dan gelen ekibin arama kurtarma köpeği Proteo, çalışmalar sırasında enkaz altında kalarak hayatını kaybetti.

 

İsrail'den gelen arama-kurtarma ekibi United Hatzalah, deprem bölgesinde artan güvenlik tehditleri nedeniyle kurtarma faaliyetlerinin sona erdirildiğini ve ekibin bölgeden ayrıldığını açıkladı. Geçtiğimiz gün Avusturya ve Almanya'dan gelen arama kurtarma ekipleri de Türkiye'deki operasyonlarını "güvenlik gerekçesiyle" askıya aldıklarını duyurmuş, ekipler Türk yetkililerin emniyeti sağlamasının ardından çalışmalarına devam edeceklerini açıklamıştı.

 

Arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği Suriye'de deprem nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 3 bin 574'e, yaralıların sayısı ise 5 bin 291'e yükseldi.

 

Depremde hasar gören bazı binaların müteahhitleri gözaltına alınıyor.

 

Hasar gören Hatay havaalanı tekrar faaliyete geçiyor.

 

Depremde yıkılan İskenderun Devlet Hastanesi'ne ait eski SSK binasının A bloğunun "depreme dayanıksızdır" raporunun olduğu ortaya çıktı.

 

Katar Kalkınma Fonu Direktörü, Şeyh Al Sani'nin talimatıyla Türkiye ve Suriye'deki depremzedeler için 10 bin konteyner evin sevk işlemlerine başladıklarını belirtti.

 

Depremden etkilenen 10 ilde eğitim öğretime 1 Mart'a kadar ara verildiğini duyurdu. 71 ilde eğitim-öğretim, 20 Şubat itibarıyla başlayacak ve bir daha uzatma olmayacak.

 

Yunanistan’da GSM operatörleri, Türkiye ve Suriye’deki yakınlarıyla iletişim kurmak isteyenler için görüşme ve mesajlaşmayı ücretsiz yaptı.

 

Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesindeki Payamburnu köyüne erzak yardımı götürürken kaybolan Antalya Konyaaltı Belediyesi ekipleri, yolu gösteren köpek sayesinde köye ulaştı. (https://twitter.com/bbcturkce/status/1624770176020537345?utm_source=aposto)

 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından atıl haldeyken afet gemisine dönüştürülen iki feribot, deprem bölgelerine insani yardım götürecek.

 

Özel okul dernek ve platformları, deprem bölgesinden göç eden öğrencilerin, ikinci dönem boyunca özel okullarda tam burslu olarak okutulacağını duyurdu.

 

TEB'den (Türk Eczacılar Birliği) yapılan açıklamada, Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilediği illerdeki ilaç ihtiyaçlarını karşılayabilmek için konteyner eczane, gezici tır eczane ve sahra eczaneleri gibi seyyar afet eczaneleriyle hizmeti verildiği kaydedildi.

 

Türk Silahlı Kuvvetleri depremden en ağır şekilde etkilenen illerden Hatay'da yardımların daha hızlı ulaştırılması amacıyla Serinyol kışlasında lojistik destek üssü kurdu.

 

Rusya-Ukrayna

 

-

 

Covid

 

Dünya

 

Coronavirus Cases    :677,186,489

Deaths                        :6,779,652

Recovered                  :649,677,576

 

https://www.worldometers.info/coronavirus/

 

Türkiye

 

Coronavirus Cases    :17,042,722

Deaths                        :101,492

 

https://www.worldometers.info/coronavirus/country/turkey/

 

Haftalık fiyat değişim

 

	USD/ton	Haftalık Değişim		Ortalama Kur
Scrap	418,62	-3,28	-0,78%
Iron Ore	125,68	-0,91	-0,72%
Coaking Coal	375,97	26,73	7,65%
China HRC Export	623,33	-11,67	-1,84%
N. Europe HRC (€)	760,63	6,25	0,83%	1,07245	-1,62%
Italy exw. (€)	759,17	7,92	1,05%
USA HRC	907	31	3,54%
Turkey HRC	770	0	0,00%
import
N. Europe	740	10	1,37%
S. Europe	735	7	0,96%

 

Deprem nedeniyle Türkiye’de ticaret yok seviyesinde ancak yeni sac fiyatları 800 usd Mayıs vade olarak gelmeye başladı.

 

Piyasa bilgisi

 

HRC

 

Dünya genelinde HRC fiyatları artıyor. EU ve US’deki stok alım aktivitelerindeki artış, piyasadaki olumlu beklenti ve artan ham madde fiyatları piyasayı yukarı itiyor.

 

Türkiye’deki deprem felaketinin hurda talebine nasıl etki edileceği merak konusu. Burada talepsizlik fiyatı aşağı çekerek üretici marjlarını rahatlatırken fiyatlar üzerindeki yukarı baskıyı da hafifletebilir.

 

Çin tarafında salgın tedbirlerinin hafiflemesi ve kış şartlarının önümüzdeki dönem iyileşecek olması ile ham madde tarafı pozitif.

 

Diğer taraftan, fiyatlarda bir düzeltme de bekleniyor. EU’da dert düşen enerji fiyatları üretici marjlarını rahatlattı. Çin tarafında erken bir pozitif hava esti ancak yassı tüketiminin hızla artmasını beklemek çok iyimser görünüyor. Türkiye’deki deprem hurda talebini düşürür ve bu hurdaya alıcı bulamazlarsa (özellikle Asya’dan Hindistan, Bangladeş ve Vietnam) fiyatlar gevşer.

 

Long

 

Türkiye’deki depremin uzun piyasasına etkisi olacak. Türkiye önemli bir uzun ihracatçısı ve hurda ithalatçısı. Kısa dönemde hurda talebinde bir düşüş daha olası. Ancak, ilerleyen dönemde, depremin yaralarını sarmak için önemli bir altyapı ve üst yapı çalışması olacak. bu da ülkede önemli bir rebar ihtiyacı yaratacak.

 

EU ve US’de ise inşaat aktivitesi zayıf. Yarıca, düşen enerji maliyetleri ile üreticiler fiyatlarını daha rahat düşürebilir pozisyona geldiler.

 

Fiyat tahmin

 

	US domestic (fob mill), $/tonne	EU domestic (exw/delivered rebar), €/tonne	CIS export (fob), $/tonne			China export (fob), $/tonne	Turkey export (fob), $/tonne
	HR coil	HR coil	Slab	Billet	HR coil	HR coil	Billet	Rebar
Aug 2022	889	765	424	519	540	596	595	641
Sep 2022	868	762	466	521	561	563	610	677
Oct 2022	805	699	472	520	571	545	618	685
Nov 2022	722	628	424	488	524	535	571	643
Dec 2022	763	639	445	517	578	585	597	668
Jan 2023	826	715	547	545	639	629	649	696
Feb 2023 (f)	860	737	620	575	660	610	670	730
Mar 2023 (f)	838	696	578	560	626	595	640	700
Apr 2023 (f)	819	671	547	530	603	605	620	670
May 2023 (f)	815	654	524	500	596	615	585	660
Jun 2023 (f)	813	639	503	485	581	600	575	650
Jul 2023 (f)	844	660	525	500	593	608	600	630
Q1 2023 (f)	841	716	582	560	642	612	653	709
Q2 2023 (f)	816	655	524	505	593	606	593	660
Q3 2023 (f)	849	659	513	497	593	607	590	620
Q4 2023 (f)	843	665	493	510	577	589	600	630

 

Marj analiz

 

Spreads ($/t)	Region	Raw material	Nov-22	Dec-22	Jan-23	% change	Q2 2022	Q3 2022	Q4 2022
HRC	China	Hot metal	212	239	249	4%	285	228	219
	CIS	Pig iron	171	225	253	12%	278	184	199
	Turkey	Shredded	285	303	327	8%	461	272	301
	EU	E40	278	299	380	27%	657	457	305
	USA	No.1 Busheling	397	438	471	7%	754	487	428
Rebar	China	Hot metal	244	255	262	3%	308	290	253
	Turkey	HMS No.1&2	301	325	316	-3%	326	296	317
	EU	E40	497	495	486	-2%	755	645	521
	USA	Shredded	698	678	632	-7%	696	699	694
Premiums ($/t)
HR-Slab	CIS	Slab	99	133	92	-31%	122	108	110
	Turkey		221	218	183	-16%	288	204	223
	USA		170	219	169	-23%	454	276	206
CR-HR	China	HRC	59	70	66	-7%	71	67	66
	CIS		98	100	100	0%	105	110	101
	Turkey		106	109	120	10%	106	109	108
	EU		124	103	94	-9%	130	98	110
	USA		275	216	205	-5%	458	414	276
Rebar-Billet	China	Billet	22	19	31	67%	36	43	21
	Turkey		120	110	116	5%	143	104	120
Differentials ($/t) vs. China FOB
HRC	CIS	vs. China FOB	-11	-7	10	-238.7%	36	-22	2
	Turkey		110	78	101	+29.5%	203	74	115
	EU		107	92	142	+54.6%	389	195	113
	USA		188	178	197	+10.5%	664	318	209
Rebar	Turkey		77	67	55	-17.3%	14	17	76
	EU		273	250	223	-10.8%	442	309	276
	USA		496	442	376	-15.0%	446	486	477

 

Brezilya

 

Slab fiyatları bir haftada çok hızlı artış gösterdi;

 

FOB 810-830 (720-750)

 

Özellikle, Kuzey Amerika’daki talep önemli oldu. Yılbaşından bu yana çelik fiyatları artıyor ancak, Brezilya’daki yarı mamul slab artışı 230 usd ile çok ciddi oldu. Aynı dönemde Rusya’nın slab FOB fiyatı 175 usd artış gösterdi.

 

Amerika

 

ABD'de tüketici kredileri, geçen yıl Aralık ayında beklentilerin altında kalarak 11,6 milyar dolar arttı. Piyasanın beklentisi25 milyar dolarlık artış yönündeydi.

 

ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, Şubat’ta aylık 1,5 puan artışla 66,4 olarak Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

 

ABD'li internet hizmetleri şirketi Yahoo'nun, çalışanlarının yüzde 20'den fazlasını işten çıkarmayı planladığı bildirildi.

 

Kapasite kullanım 7 Şubat

 

Haftalık           1,502 mil-ton   74,1%

Yılbaşından     7,354 mil-ton   72,5%

 

Türkiye

 

Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 599 bin 280 kişi artarak 85 milyon 279 bin 553 kişiye ulaştı. Erkek nüfus 42 milyon 704 bin 112 kişi olurken, kadın nüfus 42 milyon 575 bin 441 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle toplam nüfusun yüzde 50,1'ini erkekler, yüzde 49,9'unu ise kadınlar oluşturdu.

 

Borusan Mannesmann, ABD'de GCX boru projesi kapsamında 2018 - 2019 yıllarında Türkiye'den ABD'ye ihracatı yapılan borularla hukuki sürecin şirket lehine sonuçlandığını ve 7,5 milyon $ faiz de dahil 48,9 milyon $ geri ödemenin ABD Gümrük İdaresi'nden tahsil edildiğini bildirdi.

 

TÜİK İşgücü İstatistikleri verilerine göre, 2022 sonu itibarıyla işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.1 puan artarak yüzde 10.3 oldu.

 

Lokal hurda

 

DKP    7650-8190 TL (7520-7830)

            403-431 usd

Gemi   390-408 usd (-)

 

Deprem sebebiyle İskenderun bölgesine hurda gelecek gemilerin durumu belirsiz. Bu taraftaki üretim durumu ne olacağı zamanla ortaya çıkacaktır.

 

İskenderun bölgesi Türkiye demir çelik üretiminin yaklaşık 30% 11,7 mil-ton kapasitesi var. Bunun 80% EAF ve uzun üreticileri.

 

Türkiye’nin önemli çelik ithalat-ihracat noktası olan İskenderun limanı kullanılamaz durumda. kargolar diğer limanlara sevk ediliyor ancak birikmeler olacak. hurda gelişinde sıkıntı olabilir.

 

Türkiye’nin US’e yassı ihracatı çok düşük seviyelerde. Şu anda 880-920 usd DDP Houston ithalat fiyatları var. 2022 yılının ilk yarısında Türkiye 32,6 kton HRC ihraç etmişti. Bu sene ise 880 ton.

 

Uzun sektörü

 

Billet

 

Import  590-600 (595-600)

Export 640-645 (645-655)

Exw.    635-640 (638-650)

 

Rebar

 

Export 690-700 (-)

Exw.    15800-16200 TL (15755-15866)

            710-730 usd exc. VAT

 

Yassı sektörü

 

Domestic

 

HRC    760-790 (-)

CRC    900-920 (-)

 

Export

 

HRC    760-790 (-)

 

Import

 

HRC    680-710 (-)

CRC    750-780 (-)

 

CIS

 

Rusya export FOB

 

Billet    560

Slab     590-670 (590-650)

HRC    670-690 (680-695)

CRC    780-790 (780-795)

 

Çin

 

Çinli üreticilerin artan fiyatlar ile Ocak marjları düzeldi.

 

Rebar margin  56,02 cny (bir önceki ay -99) +155%

HRC margin 204,45 cny (bir önceki ay 115,76) +89%

Hot metal cost 436,38 usd (+19,71)

 

HRC-hot  metal spread          110,86 usd (98,54)     +12,32%

Rebar-hot metal spread         91,53 usd (71,34)       +20,19%

 

Üretim verileri 21-31 Ocak

 

Crude steel     1,99  mil-ton/gün        +2,6%

Finished steel 1,92                            +5,9%

Hot metal        1,81                            +1,5%

 

Mills finished steel inventory  +418 kton        +2,6%

 

Spot market invenotry level

 

HRC    2,17 mil-ton     +16,7%

CRC    1,49 mil-ton     +18,3%

Plate    1,23 mil-ton     +12,8%

W.rod  1,36 mil-ton     +19,3%

Rebar  5,33 mil-ton     +35,3%

 

Top 5 major products

 

11,58 mil-ton   +2,29 mil-ton  +24,7%

 

Lokal fiyatlar

 

HRC    4165 (+30)

Rebar  4040 (+5)

Billet    3790 (-20)

            Import 500 (515-520)

 

İran

 

Yarı mamul ihracat

 

Billet    544 (542-544)

Slab     535 (+5)

 

Europe

 

EU’da 2022 yılında otomotiv üretimi yaklaşık 10,77 mil-unit +7,1% oldu.

 

Otomotiv sektörünü iyileşmesi EU’daki E8 hurda miktarını arttırıyor. Bu da fiyatını baskılıyor. Ancak, inşaat sektörü zayıf. Bu sektörün bir çıktısı olan E3 tarafında ise arz sıkıntısı var.

 

Rusya’nın Ukrayna’yı istila etmesi sonrası Şubat-Mart aylarında fırlayan fiyatlar Nisan ayında gevşemeye başladı. Ancak, arz sıkıntısı olacağını düşünüp yüklü alım yapan stokçular yıl boyunca düşük fiyat ve yüksek stok maliyeti ile mücadele eritmek durumunda kalıp stoklarını eritmeye çalıştılar. Alımlar azalınca özellikle 4.çeyrek 2022 yaprak kımıldamadı. Bu çerçevede ArelorMİttal Europe’un 4q çeyrek performansı zayıf geldi;

 

Crude steel production 6,9 mil-ton -20%

Steel shipment 6,8 mil-ton -18%

Revenue 10,08 milyar USD -16%

Operating loss -10 mio USD (3q 2022 +158 mio USD;4q 2021 +1,9 milyar USD)

 

HRC;

 

N. Europe       760,63 eur      w.+6,25 m.+54,17

                        817,31 usd

Italy exw.         759,17 eur      w.+7,92 m.+67,50

 

Dikkat

 

Fiyat artışlarını gören üreticileri tekrar fabrikalarını açıyor. Bir talep artışı var ancak geri gelecek kapasiteleri beseleyecek kadar olması beklenmiyor.

 

Import

 

N. Europe       740 eur (720-740)

S. Europe        730-740 eur (720-735)

 

Sections;

 

N. Europe       900-960 eur (-)

                        966-1030 usd

S. Europe        920-960 eur (-)

 

EU Safeguard

 

10 Şubat itibari ile;

 

Product	Country	Amount	Balance	Allocation	Balance AA	Remaining %
HRC	Turkey	908.729.241,49	886.764.219,74	2.631.080,00	884.133.139,74	97%
Rebar	Turkey	88.881.770,00	52.252.451,00	0,00	52.252.451,00	59%
Gas Pipes	Turkey	46.543.830,00	0,00	0,00	0,00	0%
Hollow Sections	Turkey	96.421.199,26	21.555.039,31	19.820,00	21.535.219,31	22%
LD LSAW/ERW O&G	Global	344.018.423,80	342.731.106,80	0,00	342.731.106,80	100%
LD HSAW+LSAW exc.O+G	Turkey	14.757.651,54	7.707.518,35	15.800,00	7.691.718,35	52%
LD HSAW+LSAW exc.O+G	Others	18.339.403,86	18.208.104,86	8.995,00	18.199.109,86	99%
Other Welded Pipes	Turkey	39.209.260,28	14.684.723,61	386.799,00	14.297.924,61	36%

 

Baltic Dry Index

 

 

https://tradingeconomics.com/commodity/baltic